Aanbiedingsbrief
Geachte gemeenteraad,
Met gepaste trots bieden wij u de tweede begroting in de huidige raadsperiode aan. In het voorjaar van 2018 zijn we met grote ambities van start gegaan. We werken aan een Diemen waarin we ‘Duurzaam Samenleven’. Een sociaal en divers Diemen, waarin we kansen bieden aan iedereen. We zien een groene, duurzame gemeenschap waar het goed wonen, werken en ontspannen is. We benutten de dorpse schaal van Diemen, we zijn zelfstandig, toegankelijk en gaan actief de dialoog aan met inwoners, ondernemers en organisaties.
In onderhavige aanbiedingsbrief gaan we kort in op de voortgang van de thema’s uit het coalitieakkoord. We belichten een aantal specifieke onderwerpen waar we in het komende jaar op in zetten.
Sociaal en divers
Diemen is een veelzijdige gemeenschap met een grote diversiteit aan mensen. In Diemen zorgen we voor mensen die dat nodig hebben, we zien solidariteit en diversiteit als een kracht, we vinden het belangrijk dat alle Diemenaren zowel economisch als maatschappelijk kunnen meedoen. Voor 2020 geldt dan ook dat we, in navolging van het coalitieakkoord, incidenteel budget hebben gereserveerd om mensen te helpen bij het vinden van werk en/of inkomensondersteuning wanneer de situatie hierom vraagt. We gaan verder met het ontwikkelen van een integraal sociaal beleid waarbij we de hulpvraag centraal stellen. Ook is er aandacht voor diversiteit, waarbij we actief stappen zetten naar een meer inclusieve samenleving. De inzet van Diemen sluit aan op het rapport Gemeenten 2024 van de VNG waarin de inclusieve samenleving als een van de vijf grote opgaven voor de komende jaren wordt benoemd. Eind 2019 en begin 2020 verkennen we met diverse netwerken (denk aan organisaties zoals SWD, Vluchtelingenwerk, PCOB, jongerenraad, Pink Diemen, Elsina, stichting As Salaam en inwoners uit verschillende buurtinitiatieven van Diemen) de maatschappelijke dilemma's waar we tegenaan lopen en zoeken we gezamenlijk naar acties om inclusiviteit te vergroten.
In 2015 heeft de gemeente als gevolg van de decentralisaties in het sociaal domein nieuwe taken gekregen. Onderdeel daarvan is de jeugdzorg. In regionaal verband is onze ambitie hierop dat kinderen gezond, veilig én zo thuis mogelijk opgroeien. In de afgelopen jaren zijn de kosten voor jeugdzorg opgelopen en hebben we onze budgetten verhoogd. Er bestaat een landelijk beeld dat de budgetten hiervoor niet toereikend zijn. Door het Rijk is de bijdrage verhoogd voor de jaren 2019 tot en met 2021. Er loopt een landelijk onderzoek naar de kosten voor jeugdzorg, waarna een structurele oplossing moet worden geboden.
De woningbouw gaat ook in de volgende jaren gestaag door. In 2020 bereiken we de laatste fase van Plantage de Sniep. In Holland Park wordt de aanbesteding van het westelijke deel afgerond en kan de ontwikkeling van het zuidelijk deel beginnen.
In deze delen, maar ook op enkele verdichtingslocaties wil de gemeente in ieder geval 1.100 sociale huurwoningen en 600 middel-dure huurwoningen realiseren.
We investeren in goede voorzieningen. Dit past bij een groeiende gemeente waarbij we iedereen willen laten profiteren van de groei. Tegelijkertijd zijn goede voorzieningen van belang voor het stimuleren van ontmoeting, verbinding en het borgen van een hechte gemeenschap. In de afgelopen jaren zijn er moderne onderwijslocaties opgeleverd en we zijn bezig met het voorbereiden van de ontwikkeling van een basisschool in Holland Park. De mogelijkheden voor een middelbare school worden verkend en de kansen die we zien zullen we ook benutten.
De ruimte in Diemen willen we optimaal benutten, dit betreft ook de buitensportruimte. In het afgelopen jaar is, op basis van onderzoek, duidelijk geworden dat er in Diemen geen ruimte is voor zowel hockey als honkbal. We willen tegemoet komen aan een grote groep potentiële hockeyers en in de behoefte voorzien door honkbal naar Amsterdam te verhuizen, waar we mogelijkheden zien voor een intensievere bezetting van de daar bestaande honkbalvelden. De gesprekken hierover met de gemeente Amsterdam worden doorgezet. Een verhuizing van de honkbalvelden biedt ook mogelijkheden om de voetbalcapaciteit uit te breiden, waarmee we een grote groep inwoners van Diemen bedienen.
In 2020 wordt Daarom Diemen doorgezet. In de afgelopen jaren is mede door de inzet van Daarom Diemen een aantrekkelijke evenementenkalender ontstaan, passend bij het karakter van Diemen. In het komende jaar zoeken we naar kansen en mogelijkheden om de kalender door te ontwikkelen. Een andere ontwikkeling is het lopende onderzoek naar de mogelijkheid van een verhuizing van de bibliotheek, waarmee we De Omval als cultureel centrum willen versterken. We werken ook aan het ondernemersklimaat in Diemen. In de komende periode zetten we onder andere in op het opzetten van een zzp-platform waar zzp'ers kennis kunnen uitwisselen en krachten kunnen bundelen.
Groen en duurzaam
We werken aan een groene en duurzame gemeenschap. Belangrijk onderdeel hiervan is het duurzaamheidsprogramma dat wordt ontwikkeld. We maken stappen in de ontwikkeling hiervan, inventariseren kansen en verwachte effecten en prioriteren in acties. Tegelijkertijd worden lopende acties doorgezet, we zitten niet stil. Denk aan de verduurzaming van mobiliteit (elektrische laadpalen, deelscooters en fietsen faciliteren en stimuleren). Ook worden er allerlei acties uitgerold op het gebied van klimaatadaptatie en richten we openbare ruimte op basis van nieuwe inzichten in. Verder zetten we in op milieueducatie en vernieuwen we het afval-, of beter, het grondstoffenbeleid.
Verwacht wordt dat we in 2020 kunnen starten met het uitrollen van een nieuw grondstoffenbeleid waarmee we de hoeveelheid restafval flink gaan terugdringen, conform de landelijke norm. Dit is ook financieel van belang, de kosten voor het verwerken van restafval lopen flink op.
In 2019 is er een proef gedraaid wat betreft het maaibeleid, iets wat is opgevallen bij veel inwoners. Waar dit niet nodig is, is er voor gekozen het maaien van gazons gedurende het voorjaar achterwege te laten. We zien een positief effect op de biodiversiteit en beleving van inwoners, deze werkwijze wordt in het komende jaar dan ook gecontinueerd. In 2020 wordt ook de kansenkaart voor de ecologische structuur, vergroening en klimaatadaptatie afgerond.
Veiligheid
Onderdeel van een duurzame en toekomstbestendige gemeenschap is ook veiligheid. Diemen heeft door de ligging naast Amsterdam te maken met grootstedelijke ondermijningsproblematiek. Diverse initiatieven op het gebied van veiligheid zijn in de afgelopen periode ontplooid en worden ontwikkeld voor de komende periode. Een belangrijk onderdeel hierin is Scheerlicht. De pilot Scheerlicht is succesvol en dit zetten we dan ook door. Binnen afzienbare tijd leggen we als college een plan van aanpak aan uw raad voor om zo een vervolg te geven aan Scheerlicht. Om de inzet te verstevigen en adequaat handelen te versterken is uitbreiding van ambtelijke capaciteit van groot belang. Hiertoe is dan ook budget opgenomen in de begroting.
Zelfstandig en toegankelijk
Sinds 2016 hebben we in Duo+ onze krachten gebundeld met Uithoorn en Ouder-Amstel op het gebied van bedrijfsvoeringstaken. Als college zijn we positief over de resultaten die worden geboekt. Zo zijn er bijvoorbeeld stappen gezet met betrekking tot informatie en automatisering. Tegelijkertijd is samenwerking complex, verschillende organisatieculturen komen samen in één uitvoeringsorganisatie. In de afgelopen maanden is de samenwerkingsorganisatie onder de loep genomen, zijn afspraken herijkt en zijn deze onder andere vastgelegd in hernieuwde dienstverleningsovereenkomsten. Meer hierover in een parallele memo. We zien dat er in de afgelopen jaren een goede basis is gelegd voor een waardevolle samenwerking op het het gebied van bedrijfsvoeringstaken en we hebben vertrouwen in de toekomst van Duo+.
We maken geld vrij voor Diemen ’22. Dit is een ontwikkeltraject om de ambtelijke organisatie voor te bereiden op de toekomst. Denk hierbij aan ontwikkelingen als digitalisering, het effect van de groei van Diemen op de organisatie, de steeds krappere arbeidsmarkt, versnippering in de samenleving en tegelijkertijd de steeds meer betrokken inwoners. Om deze ontwikkelingen op een goede manier een plek te geven is tijdige doorontwikkeling van de organisatie van belang. We werken naar een organisatiefilosofie die enerzijds antwoord geeft op actuele zaken en anderzijds het goede van Diemen borgt. We stellen kwalitatieve dienstverlening centraal en willen ons onderscheiden als toegankelijke overheid.
Op het gebied van participatie, communicatie en dienstverlening willen we extra inspanning leveren. De ontwikkelingen op dit terrein vragen om een toename van de inzet, een uitbreiding van de capaciteit en meer expertise. Dit is belangrijk voor het college. Daarom is er budget opgenomen voor een strateeg op dit terrein. Er is inmiddels een participatieadviseur aangesteld en er wordt ingezet op een medewerker online communicatie.
Een andere belangrijke ontwikkeling is de naderende invoering van de Omgevingswet. We beschouwen de omgevingsvisie als een belangrijk instrument om een integrale afweging te maken ten aanzien van de toekomst van de gemeente. Het ruimtelijk domein wordt samengebracht met sociale aspecten als gezondheid. We maken geld vrij om de nodige inzet te plegen, ook op het gebied van communicatie en participatie.
Lokale lastendruk
Als gevolg van externe ontwikkelingen stelt het college voor de lokale lastendruk harder te laten stijgen dan alleen de indexering met het prijsindexcijfer (1,5%).
De waardestijging van woningen in onze regio is veel hoger dan de gemiddelde landelijke waardestijging. Bij de toekenning van de Rijksgelden worden de verwachte OZB-opbrengsten verrekend. Basis voor deze berekening is het landelijke gemiddelde. Doordat de gemiddelde waardestijging van de Diemense woningen hoger is levert dat een negatief effect op. Om dit effect op te vangen wordt een extra OZB-verhoging van 5% voorgesteld.
De problemen bij het Amsterdamse Energiebedrijf (AEB) hebben ook effect op Diemen. Momenteel wordt onderzocht welke oplossingmogelijkheden er zijn. Duidelijk is dat het verhelpen van de problemen in alle gevallen leidt tot een verhoging van de verbrandingstarieven. Voor het opvangen van deze hogere kosten stelt het college voor het tarief afvalstoffenheffing naast de prijsindexering met € 20 extra te verhogen.
Slot
We zijn er van overtuigd dat we u hierbij een solide begroting aanbieden, met aandacht voor belangrijke actuele thema's. De begroting is een volgende stap om het Diemen waar we trots op zijn verder te brengen, passend binnen in het huidige tijdsbeeld, een plek waar we het belangrijk vinden om te werken aan een duurzame samenleving. Samen met inwoners, ondernemers en organisaties werken we aan het Diemen van de toekomst!