Nieuwe ontwikkelingen

Uitbreiding formatie veiligheid en handhaving

Op het gebied van veiligheid zijn er diverse autonome ontwikkelingen die meer inzet van de gemeente vragen:

• forse toename aantal inwoners;

• toename aantal meldingen en vragen op het gebied van veiligheid, gebruik van openbare ruimte en overlast. Daarbij is het uitgangspunt dat hieraan prioriteit wordt gegeven;

• juridificering van de samenleving: meer zienswijzen, bezwaar en beroep;

• verschuiving van taken van vergunningverlening naar toezicht- en handhaving;

• criminaliteitsbeeld van Diemen: Diemen is wat ondermijnende criminaliteit vergelijkbaar met veel grotere gemeente, is gebleken uit onderzoek van het RIEC.

Uit onderzoek (benchmark) is gebleken dat Diemen relatief weinig ambtelijke capaciteit heeft op het gebied van openbare orde en veiligheid.

Vastgesteld beleid vraagt ook uitvoering/naleving:

• Woonvisie: deze visie kent veel beleidsuitgangspunten die slechts haalbaar zijn indien er ook sprake is van daadwerkelijk toezicht en waar nodig handhaving. Denk daarbij aan het vastleggen van middeldure huurwoningen in de huisvestingsverordening, aanpak vakantieverhuur en overbevolking van woningen.

• Verruiming Opiumwet: de burgemeester heeft de bevoegdheid gekregen woningen en andere panden te sluiten als er voorwerpen of stoffen worden aangetroffen die onder deze wet vallen. Dit is een extra handhavingstaak.

• Brandveiligheid gevels: door het rijk is aan gemeenten opgedragen om de meest risicovolle gebouwen in de gemeente te inventariseren en onderzoek te doen naar de brandveiligheid van deze gebouwen.

• Verbod op asbestdaken: in 2024 geldt naar verwachting een algeheel verbod op asbestdaken. Toezicht en naleving van deze regelgeving wordt bij de gemeente gelegd. De VNG adviseert de gemeenten nu reeds inventarisaties en controles uit te voeren.

• Wet private kwaliteitsborging: met de komst van deze wet verschuiven de taken van vergunningverlening nog verder naar toezicht- en handhaving. Het overnemen van toezichtstaken door private partijen lijkt de eerste jaren vooralsnog weinig impact voor Diemen te hebben.

• Het toepassingsbereik van de Wet BIBOB is in regionaal verband uitgebreid naar omgevingsvergunningen en vastgoedtransacties vanaf € 250.000. Diemen heeft zich bij dat beleid aangesloten. De werkwijze van vergunningverleners en subsidieverleners moet hierop flink worden aangepast. Er is een gemeentelijke Bibobcoördinator nodig die in staat is om de eerstelijns toetsing van aanvragen te doen om te bekijken of verdere (externe) beoordeling of inzet van het Landelijk Bureau Bibob nodig is. Dit vraagt overigens ook extra training van bestaande medewerkers. Voor deze training gaan wij uit van een extra benodigd bedrag van € 20.000 éénmalig.

Voor wat betreft de benodigde ambtelijke capaciteit is er per 2020 vooral behoefte aan een extra medewerker die op strategisch niveau in staat is het gewenste beleid om te (laten) zetten in concrete maatregelen, uitgaande van een duidelijke prioriteitstelling, en sparringpartner kan zijn voor alle partijen in het veiligheidsdomein.

Daarnaast is het van belang dat bij nieuwe voorstellen beter zicht is op de benodigde capaciteit. Bijvoorbeeld voor de uitvoering van Woonvisie en de handhaving van de nieuwe huisvestingsverordening. Daarom zal bij elk voorstel worden bepaald of hiervoor voldoende capaciteit binnen de ambtelijke organisatie beschikbaar is, dan wel dat aanvullende inzet noodzakelijk is.

• uitbreiding 1 fte (beleidsmedewerker OOV): € 80.000 per jaar.

Faciliteiten voor de BOA's en flexibele schil

De gemeentelijke BOA's (die in aantal toenemen) verplaatsen zich met gemeentelijke vervoermiddelen (bus en elektrische scooters). Ze kunnen daarmee niet op alle plaatsen komen die voor uitvoering van hun taken nodig zijn (bijvoorbeeld controle op loslopende honden, overlast van jeugd etc.) Met de toename van taken van de BOA's is het ook belangrijk dat ze goed zichtbaar zijn en zoveel mogelijk kunnen waarnemen. Daarom is het voorstel dat ook twee fietsen (bikes) worden aangeschaft, waarmee ook op ongelijk terrein kan worden gereden. De kosten van aanschaf van twee robuuste bikes (geen e-bikes) en training voor het gebruik van deze fietsen (niet alleen het rijden maar ook het gebruik van de fiets als veiligheidsmiddel) bedragen éénmalig: € 10.000.

Als gevolg van verlof, ziekte en grote evenementen (zoals Diemer Festijn) en regelmatige controles buiten reguliere tijden (drank- en horeca, adrescontroles) lukt het regelmatig niet om het werkrooster voldoende bezet te krijgen. Veel gemeenten werken daarom met een raamovereenkomst voor flexibele inhuur. Wij stellen voor om dit ook in Diemen te doen. Geraamde kosten van de jaarlijkse inzet: € 25.000.

Uitvoering project Scheerlicht/zorgplicht

In 2018 is voor de hele veiligheidsregio een ondermijningsbeeld opgesteld. Dit beeld heeft inzicht gegeven in de fenomenen en signalen op het gebied van ondermijning. Het ondermijningsbeeld geeft aan dat de gemeente Diemen de problematieken van een gemeente van ongeveer 80.000 inwoners heeft. Met name de inzet van bestuurlijke maatregelen op het gebied van openbare orde en veiligheid zal geïntensiveerd moeten worden.

Na de geslaagde pilot van de adres- en woonfraude in Diemen Noord is besloten om het project Scheerlicht, in de hele gemeente uit te rollen. Uit de pilot is gebleken dat er veel samenhang is tussen adres/woonfraude, ondermijnende criminaliteit maar ook behoefte aan zorg. De aanpak zal dan ook integraal gericht zijn in de cyclus van: vermoeden -onderzoek - toezicht - handhaving - juridische rechtsbescherming (zienswijzen/bezwaar/beroep) - uitvoering dan wel vermoeden - onderzoek - aanbieden van zorg. Nog meer dan tijdens de pilot Diemen-Noord zal, op basis van concrete situaties, intern en extern de samenwerking worden opgezocht, om ook de zorgcomponent van de beoogde aanpak aandacht te geven.

In het plan van aanpak van het project Scheerlicht, dat inhoudelijk nog met uw raad wordt besproken, wordt voor deze integrale benadering uitgegaan van de volgende benodigde middelen:

• uitbreiding 1 fte toezichthouder (boa): € 60.000;

• uitbreiding 0,5 fte administratieve ondersteuning: € 25.000;

• uitbreiding 0,5 fte juridische ondersteuning: € 40.000;

• materiaalkosten, kosten software : € 25.000 jaarlijks.

In de begroting 2019 is reeds rekening gehouden met meerjarige kosten van de projectleider en enkele voorzieningen (€ 75.000). Daarbij is reeds aangegeven dat aanvullende middelen noodzakelijk zouden kunnen zijn.

Digitaal opkopersregister

Een specifiek onderdeel van de aanpak van ondermijning is het tegengaan van heling. Daartoe is het Digitaal Opkopers Register (DOR) ontwikkeld. In 2017 is in de Algemene Plaatselijke Verordening voor een aantal bedrijven in de gemeente Diemen een DOR verplicht opgelegd. In het DOR registreren handelaren goederen die zij in- en verkopen. Het DOR staat in voortdurend contact met het register waarin gestolen goederen zijn geregistreerd. Op die manier blijkt snel of goederen die worden opgekocht of verkocht als gestolen staan geregistreerd. Het DOR heeft een aantal voordelen. Gestolen goederen worden eerder teruggevonden, helers lopen sneller tegen de lamp en het risico van onbewuste heling neemt af. In 2018 is hiermee de eerste ervaring door onze toezichthouders opgedaan en zijn de toezichthouders verder opgeleid om hierop toe te kunnen zien. Het toezien en handhaven van het DOR is een extra taak. Deze taak kan niet belegd worden binnen de huidige beschikbare capaciteit. Hiervoor wordt een structurele capaciteitsuitbreiding gevraagd van 0,2 fte, zijnde:

• uitbreiding 0,2 fte toezichthouder (boa) € 15.000.

Bijdrage aan Regionaal Informatie en ExpertiseCentrum (RIEC)

Sinds de start van het RIEC is er incidenteel gefinancierd vanuit middelen van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Inmiddels is het bestaansrecht van het RIEC definitief vastgesteld en wordt er een bekostiging gevraagd vanuit de deelnemende organisaties. Voorgesteld wordt om dit via een bedrag per inwoner (€ 0,52) om te slaan voor de deelnemende gemeenten. Daarbij komt de bijdrage op € 15.000 voor Diemen in 2020. Deze bijdrage zal uiteraard meegroeien met de ontwikkeling van het inwonersaantal. De dienstverlening en coördinatie van het RIEC is onmisbaar voor effectieve aanpak van zware criminaliteit en ondermijning in de gemeente.

Bijdrage Actiecentrum Veilgheid en Zorg (AcVZ)

Het actiecentrum Veiligheid en Zorg verzorgt een aantal zaken die voor de regiogemeenten worden uitgevoerd (o.a. Top 600/Top 400/ aanpak radicalisering). Tot opheden was er geen bijdrage in financiële zin door de AM-gemeenten. De beoogde manier waarop de AM-gemeenten kunnen bijdragen aan de financiering van het AcVZ is gebaseerd op een bedrag per inwoner. Dit wordt in de loop van 2019 verder uitgewerkt. Vooralsnog is op basis van een casus-capaciteitsberekening een berekening gemaakt van de kosten. Op basis hiervan wordt uitgegaan van een bedrag van € 0,62 per inwoner.

NB: deze bijdrage staat los van de aangewezen formatie voor een medewerker radicalisering zoals deze reeds in de begroting 2019 is opgenomen.

Structurele bijdrage Diemen € 20.000 vanaf 2019.